Độ tương phản là gì? ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng hình ảnh? là câu hỏi của rất nhiều nhiếp ảnh gia đang thắc mắc. Vì vậy, Digi4u xin chia sẻ những hiểu biết về độ tương phản giúp các bạn nhiếp ảnh gia trả lời câu hỏi trên nhé.
1. Tương phản giữa rõ và mờ:
Cái này phải kể đầu tiên vì chúng ta chưa có khái niệm nhưng nó vẫn cứ xuất hiện trong ảnh. Nhờ đặc tính quang học, kỹ thuật của ống kính, chúng ta cứ "giã" khẩu độ mở lớn mà dí sát mặt "nạn nhân" thì thể nào chả mặt rõ, hậu cảnh mờ tịt, hay chót "tay to" quen cầm 200mm-400mm mà "bắn tỉa" các em thì cũng dễ làm nổi chủ thể trong một hậu cảnh mờ mờ (nhưng lưu ý lấy nét sai một ly là đi cả dặm nhé, ca sĩ hát mà bắn vào cái míc thôi mặt đã mờ rồi).
Loại này thường được sử dụng trong những "áng văn thơ" tả về chân dung một thực thể tồn tại trên thế gian này: Đó là ảnh chân dung, các loại động vật (thú, con trùng...), sinh vật, cận cảnh...
2. Tương phản giữa động và tĩnh:
Chắc cũng có bác quen tư duy lật lại vấn đề như mấy cái topic vừa tranh luận, sẽ lại đặt câu hỏi là tương phản để làm gì, tôi chẳng cần tương phản chẳng hạn. Cái này thì em chịu chết, chỉ biết rằng một bức ảnh tốt phải là một bức ảnh có "lực hút", như đôi mắt "hút hồn" của thiếu nữ vậy. Đôi mắt đẹp thì hút bác ngắm lâu, mắt chưa đẹp (không có mắt không đẹp đâu nhé ) thì hút ít. Và tương phản góp phần tạo ra cái lực hút ấy.Vậy thôi!
Bây giờ chúng ta lại đi tiếp nhé, cái loại tương phản này để cho chúng ta diễn tả một hành động, nổi bật trong khung ảnh. Tránh cho những động tác trở nên "đông lạnh". Đây là cách vận dụng tốc độ và một số kỹ thuật chụp (cũng như sử dụng dof trong tương phản mờ tỏ, xin được trình bày tốc độ trong Hãy nhìn theo con mắt của máy ảnh mục Kỹ thuật số).
Chúng ta có thể để tốc độ chậm làm cho những làn xe chạy đêm hay nghệ sĩ đang biểu diễn... mờ trong một hậu cảnh rõ. Hoặc dùng cách lia máy kết hợp hiệu ứng zoom để làm điều ngược lại: Chủ thể rõ trong một hậu cảnh mờ (vận động viên chạy về đích...).
3. Tương phản về sắc độ:
Hay còn gọi là tương phản về độ đậm nhạt, một chấm đên nổi bật giữa nền trắng, trong đêm tối mênh mông có một ánh lửa hồng... Nói chung là có chủ thể và các yếu tố xung quanh tương phản về sắc độ đậm hay nhạt, chủ thể "nhạt" thì xung quanh "đậm" và ngược lại.
4. Tương phản về ý nghĩa:
Trong cuộc sống nếu bạn không có lúc buồn (vì vậy mà tôi cũng phải cảm ơn cho ai mang cho tôi nỗi buồn chứ và cũng phải tạo ra nỗi buồn "giả vờ" cho người khác: bạn đã bao giờ giả vờ lỡ hẹn với "người ấy" chưa? )bạn chẳng hiểu hết ý nghĩa của niềm vui, bạn chưa đói nghèo chưa chắc bạn đã thấu hiểu sự hạnh phúc khi no ấm, bạn đã gặp những người lương thiện, đôi lúc cũng phải gặp người không lương thiện.
Mặc dù người không lương thiện chỉ là người có cái thiện nhưng ít hơn cái ác theo quan niệm của bạn mà thôi Nhiều người đang hạnh phúc bên "người đằng sau" mà không biết chỉ khi mất đi, lúc gặp nhiều "người đằng sau" nữa chúng ta mới biết được: "Có khi nào trên đường đời tấp nập; Ta vô tình đi lướt qua nhau..."...
Chính vì vậy mà già bên trẻ, giàu sang bên nghèo hèn, buồn bên vui, thô kệch bên dịu dàng, trong sáng thơ ngây bên con cáo cụ... luôn được các nhiếp ảnh gia sử dụng. Vì thế những bức ảnh chụp người già bên trẻ chúng ta có thể hiểu là một thủ pháp nghệ thuật hơn là sự trùng lặp
5. Tương phản về màu sắc:
Nói về màu sắc thì các bạn chỉ cần nhớ rằng những màu hài hòa với nhau, hợp nhau chính là những đồng chí nằm cạnh nhau trong dãi quang phổ (như vàng với cam...), còn những đồng chí nằm đối xứng nhau ở dãi quang phổ, được coi là những màu "đập nhau", hay tương phản nhau. Cái này các nhiếp ảnh nữ nắm kỹ lắm vì nó ảnh hưởng đến cách ăn mặc chẳng hạn như xanh và đỏ, vàng và tím, xanh lục và cam...
Người ta còn phân chia làm hai loại màu nóng và lạnh, một nễn lạnh có một điểm nhấn nóng, hay một nền nóng có chấm lạnh, thường giúp cho ảnh có "lực hút" hơn.
Màu nóng thì như đỏ, cam, vàng nghệ... Màu lạnh có xanh, lục sẫm, tím... Màu nóng (thiên về đỏ) kích thích chúng ta hoạt động trong khi màu lạnh (thiên về xanh) khiến chúng ta trở nên thụ động, muốn nghỉ ngơi. .
6. Tương phản âm thanh:
Cái tương phản này là rất "đắt" lắm đó, nhất là nó lại kết hợp với các loại tương phản khác, bởi âm thanh trong một bức ảnh "tĩnh" là một điều thật tuyệt khi mà ta "nghe qua mắt". Một thứ kiểu nghe riêng của nhiếp ảnh: Đó là sự ồn ào bên trong lặng lẽ, sự tĩnh lặng bị đánh thức bởi một tiếng động, sự du dương của tiếng đàn trong một khung cảnh lãng mạn, im ắng...
7. Tương phản tỷ lệ:
Không có người lùn sao định nghĩa được người cao, mà cũng không có người cao làm sao chúng ta mới biết mình đang lùn.Tương phản tỷ lệ "ý tứ" nó là vậy, một đứa trẻ bao quanh là nhưng người lớn (lớn về hình thể thôi nhé, hay về "lượng" ), một ngôi nhà cao lớn bao quanh là những nhà tránh bão lùn tịt... luôn làm cho bức ảnh tăng thêm sự chú ý của người xem.
8. Tương phản giữa những thứ tương phản
Cái mục này tôi viết để muốn nói rằng chúng ta học, chúng ta phân biệt, rồi chúng ta sẽ quên đi để khi nào chụp nó lại hiện về. Giống như học võ học được ý tứ, tinh hoa của miếng đánh rồi khi gặp nó sẽ "tự phát" mà thôi... Đại ý là thế này: Nói tóm lại thì cái tương phản là là sự thống nhất giữa các mặt đối lập, nó là sự giao hưởng giữa cái "Mơ" cái "Thực", giữa những những điều ổn định, chắc chắn... với biến đổi, hay mong manh dễ vỡ kiểu bác Tiny.... Và từ đó chúng ta có thể so sánh đủ thứ:
- Giữa trong và đục
- Giữa mịn màng và gai góc
- Giữa thanh và thô giáp
- Cái hợp lý trong vẻ lôn xộn
- Cái khéo léo trong vẻ vụng về.
- Giữa sắc gọn và hoen nhoè
- Cả cái không gian nằm trên cái mặt phẳng...
Bài viết trên là câu trả lời cho câu hỏi Độ tương phản là gì? Chúc các bạn thành công trên con đường nhiếp ảnh gia.
Hãy đến với Digi4u để tìm hiểu thêm về Phơi sáng là gì hay Thấu kính hội tụ là gì. Để giúp bạn trên con đường trở thành một nhiếp ảnh gia nhé.